RSS Кывйитӧд — отсасян кывсикас, коді петкӧдлӧ сёрникузялӧн членъяскостса, сложнӧй сёрникузялӧн юкӧнъяскостса да сложнӧй синтаксическӧй тэчаслӧн асшӧр сёрникузяяскостса йитӧдъяс.
Кывйитӧдъяс кывбӧръяс моз жӧ тӧдчӧдӧны кывъяскостса уна пӧлӧс йитӧд. Но кывбӧръяс кӧ йитӧны торъякывъяс (эмакывъяс, лыдакывъяс, нимвежтасъяс) мукӧд кывъяскӧд, кывйитӧдъяс йитӧны синтаксис единицаяс:
а) сёрникузялысь членъяс: Сэні вӧліны и томиник нывъяс, и челядя нывбабаяс, и гора гӧлӧса студентъяс, офицеръяс, гортлань писькӧдчысь тошсялӧм салдатъяс (Г. Фёдоров), Ывлаын вӧлі кӧдзыд, но лӧнь (И. Коданёв);
б) сложнӧй сёрникузялысь грамматика подувъяс: Пӧра воас, и найӧс перечалам кыдз колӧ!. . (Г. Фёдоров), Вӧлӧмкӧ, ме кыйӧдча сизь бӧрся, а ме бӧрся —ур! (С. Раевский);
в) торъя сёрникузяяс: Юӧны тані кӧдзыд васӧ, пожъялӧны чужӧмсӧ да аттьӧалӧны кыдзсӧ. Но сійӧ чӧв олӧ (С. Раевский), Куим кукань петӧмаӧсь йӧр сайӧ, мунӧмаӧсь кыр йылӧ. И ӧти на пиысь усьӧма кыр горулӧ (И. Изъюров).
Кывйитӧдъяс оз лоны сёрникузяса членъясӧн. Налӧн абуӧсь кыв вежлалан формаяс, синтаксис йитӧдъяс петкӧдлысь торъя морфологическӧй пасъяс.
Кывйитӧдъяс топыда йитчӧмаӧсь мукӧд кывчукӧръяскӧд. Тшӧкыда наӧ пӧрӧны нимвежтаслӧн, урчитанлӧн, кывторлӧн кыв формаяс. Ӧнія коми кывйын тайӧ вуджӧмыс мунӧ зэв ӧдйӧ. Сёрникузяын кывйитӧдъяс тшӧтш вермӧны босьтны ас выланыс мӧд кывсикаслысь могсӧ. Пример пыдди, но кывйитӧд вермӧ петкӧдчыны эмакыв туйын: Вот тайӧ «но»-ыс и конйыштіс тэнӧ и менӧ. Тайӧ «но»-ыс жӧ потшис туйтӧ тэныд семинар вылӧ, коді лоӧ тӧлысь помас (Г. Юшков).
Мукӧд отсасян кывсикасъяс моз кывйитӧдъяс паныдасьлӧны ловъя сёрниын и гижӧдын. Налӧн функцияыс да вежӧртасыс уна пӧлӧс. Но сэк жӧ колӧ пасйыны, мый найӧ лыдаӧсь, найӧс позьӧ урчитны торъя кывворйӧн. Таӧн найӧ матынӧсь морфемаяс дорӧ, кӧть эськӧ кывйитӧдъяслӧн морфемаяс дорысь асшӧрлуныс да функциональнӧй сьӧктаыс ыджыдджык.
Кывйитӧдъяс позьӧ видлавны уна боксянь да юкны торъя чукӧръяс вылӧ сы серти, кутшӧм сяма сёрникузяса йитӧд найӧ петкӧдлӧны, кутшӧм ин найӧ босьтӧны сёрникузяын, кутшӧм грамматика вежӧртас кутӧны, кыдзи артмӧмаӧсь да мыйӧн торъялӧны тэчасног боксянь. Ставсӧ тайӧс тӧд вылын кутӧмӧн кывйитӧдъяс позьӧ сикасавны татшӧм подувъяс серти:
- артмӧм серти
- тэчасног серти
- сёрникузяын ин серти
- синтаксис йитӧд серти серти
- грамматика вежӧртасъяс серти
Йӧзӧдӧм