Босьтӧма небӧгысь: Третяя часть дневныхъ записокъ путешествія Ивана Лепехина = Продолженіе дневныхъ записокъ путешествія Ивана Лепехина … по разнымъ провинціям Россійскаго государства въ 1771 году. СПБ, 1780. С. 250-259.
Лб. | по Руски | по Зирянски |
ӧнія ног комиӧн |
Леп:250 | Богъ отецъ. | Енъ ай. |
Ен ай |
Леп:250 | Богъ сынъ. | Енъ пи. |
Ен пи |
Леп:250 | Богъ духъ святый. | Енъ вежай ловъ. |
Ен вежа лов |
Леп:250 | Святая троица. | вежао куимо. |
Вежа куима |
Леп:250 | Христе Боже. | Кристосъ еймо. |
Кристос Енмӧ |
Леп:250 | Сынъ Божїй. | Пи Енлонъ. |
Пи Енлӧн |
Леп:250 | Сила Божїя. | Вынъ Енлонъ. |
Вын Енлӧн |
Леп:250 | Богородица. | енмосъ вердысь. |
Енмӧс вердысь |
Леп:250 | Ангелъ. | ангиль. |
ангел |
Леп:250 | Крещенїя день. | вавежеданъ лунъ. |
ва вежӧдан лун |
Леп:250 | Стрѣтенїя день. | воичало лунъ. |
вочалоан лун ??? |
Леп:250 | Входъ во Іерусалимъ. | верба лунъ. |
берба лун |
Леп:250 | День пасхи. | ижидъ лунъ |
ыджыдлун |
Леп:250 | Вознесенїе день. | нуиспъ лунъ |
нуысян лун ??? |
Леп:250 | Сошествїе святаго духа. | Троица лунъ |
трӧича лун |
Леп:251 | Преображенїе Господне день. | шоръ спасъ лунъ. |
шӧр спас лун |
Леп:251 | Вохдвиженїе честнаго креста день. | здвиженья лунъ. |
звиженньӧ лун |
Леп:251 | Рождество Богородицы. | пречистая лунъ. |
пречистӧй лун |
Леп:251 | Успенїя день. | оспожа лунъ. |
оспожа лун |
Леп:251 | Великой постъ. | ижидъ виздь. |
ыджыд видз |
Леп:251 | Воскресенїе. | веже лунъ. |
вежалун |
Леп:251 | Понѣдельникъ. | выль лунъ. |
выльлун |
Леп:251 | Пророки. | пророкъясъ. |
пророкъяс |
Леп:251 | Пророкамъ. | пророкъялсы |
пророкъяслы |
Леп:251 | Человѣкъ. | мортъ. |
морт |
Леп:251 | голова. | юръ. |
юр |
Леп:251 | головы. | яръясъ. |
юръяс |
Леп:251 | глазъ. | синъ. |
син |
Леп:251 | глаза. | синъяс. |
синъяс |
Леп:251 | кривъ у тебя глазъ. | кычилъ тэнадъ синъ. |
кычиль тэнад син |
Леп:251 | слѣпой видитъ ли? | синтомъ адзяно. |
синтӧм аддзан-ӧ |
Леп:251 | не много смотри однимъ. | неуна визед отинасъ. |
неуна видзӧд ӧтинас |
Леп:251 | вить есть у тебя глаза. | выимъ тэнасъ синъясъ. |
выйим тэнад синъяс |
Леп:251 | али нету. | тэнадъ синъ абу. |
тэнад син абу |
Леп:251 | бояринъ. | баяръ. |
баяр |
Леп:251 | боярыня. | баярань. |
баярань |
Леп:251 | великъ человѣкъ. | ижидъ мортъ. |
ыджыд морт |
Леп:251 | малъ человѣкъ. | дзеля мортъ. |
дзоля морт |
Леп:251 | средней человѣк. | шоръ мортъ. |
шӧр морт |
Леп:251 | языкъ. | кывъ. |
кыв |
Леп:252 | молодъ. | томъ |
том |
Леп:252 | здоровъ. | визя |
видза |
Леп:252 | носъ. | ныръ |
ныр |
Леп:252 | лице. | нырвомъ |
ныр-вом |
Леп:252 | волосы. | юрси |
юрси |
Леп:252 | зубы. | пиньясъ |
пиньяс |
Леп:252 | умъ. | мывкыдъ |
мывкыд |
Леп:252 | горло. | горшъ |
горш |
Леп:252 | груди. | моросъ |
морӧс |
Леп:252 | брюхо. | кыномъ |
кынӧм |
Леп:252 | соски. | няисъ |
няк |
Леп:252 | пупъ. | гогъ |
гӧг |
Леп:252 | утроба. | кыномъ пычкосъ |
кынӧм пытшкӧс |
Леп:252 | хребетъ почеши. | сюрдлы гыжъявъ |
сюрдлы гыжъяв |
Леп:252 | руки. | кырымъясъ |
кырымъяс |
Леп:252 | персты. | чюньясъ |
чуньяс |
Леп:252 | суставъ. | езви |
йӧзви |
Леп:252 | ногти. | гыжъясъ |
гыжъяс |
Леп:252 | локоть. | гыръ |
гыр |
Леп:252 | уши. | пель |
пель |
Леп:252 | плеча. | пельпонъясъ |
пельпомъяс |
Леп:252 | сердце. | селомъ |
сьӧлӧм |
Леп:252 | душа. | ловъ |
лов |
Леп:252 | рукавъ. | сосъ |
сос |
Леп:252 | животъ. | оломъ |
олӧм |
Леп:252 | смерть. | сурымъ |
сурым |
Леп:252 | таможенна пошлина велика здесь. | канъ керка ижидъ татонъ |
канкерка ыджыд татӧн |
Леп:252 | не умѣшь торговать. | онкудъ вузаены. |
он куж вузасьны |
Леп:253 | не продавать здѣшнимъ людямъ. | озъвузавъ татце, воитыркотъ |
оз вузась татчӧс войтыркӧд |
Леп:253 | всѣ обманываютъ и правды не сказываютъ. | быдонъ поръялоны авесъкыда осъвисьтавъ |
быдӧн пӧръялӧны, а веськыда оз висьтавны |
Леп:253 | худые люди. | омоль воитымъ |
омӧль войтыр |
Леп:253 | вѣсилъ я сего дни. | оши ме талунъ |
ӧши ме талун |
Леп:253 | пришелъ я въ таможню объявляться. | воисъ ме канъ керкао петкодсины. |
вои со ме канкеркаӧ петкӧдчыны |
Леп:253 | почалъ мнѣ говорить голова | ипондисъ менъ воипны/юръ. |
и пондіс мем вӧйпны юр |
Леп:253 | почто ты сюда приѣхалъ и с какимъ товаромъ? | мыля потетатче воиннъ и кучомъ вузонъ? |
мыйла пӧ тэ татчӧ воин и кутшӧм вузӧн? |
Леп:253 | и я ему сказалъ. | име силы вистали. |
и ме сылы висьталі |
Леп:253 | говори што то въ бочкахъ. | вузторъ токо бочкоясынъ |
вузтор то кӧ бӧчкаясын |
Леп:253 | и ты пошли цѣловальника, подъячева. | итъ исты акалыснъ, дагижизесъ. |
и тэ ысты окалысьӧс да гижысьӧс |
Леп:253 | и онъ осмотритъ. | иныя ведласны |
и найӧ видласны |
Леп:253 | мнѣ здѣсь не продать. | менъ танъ абу вузавны. |
мен тан абу вузавны |
Леп:253 | подъячева далъ. | аги жомысъ |
а гижӧмыс |
Леп:253 | торгъ въ торгу продаютъ. | вузъ вузынъ вузалоны |
вуз вузын вузалӧны |
Леп:253 | улица большая. | пусырь ижидъ |
пурысь ыджыд |
Леп:253 | на которой ты улицѣ стоишь? | коде те пурысинъ сулаламъ? |
код тэ пурысьын сулалан? |
Леп:253 | в которомъ дворѣ. | кодъ картаин. |
код картаын? |
Леп:253 | дворъ. | карта. |
карта |
Леп:254 | двѣри. | оисъ |
оис |
Леп:254 | мясной рядъ. | яй рядъ. |
яй ряд |
Леп:254 | суконной рядъ. | ной рядъ |
ной ряд |
Леп:254 | въ суконномъ ряду. | ноиясъ рядынъ. |
нойяс рядын |
Леп:254 | говори праввду. | воипъ вестанъ. |
вӧйп весьтаӧн |
Леп:254 | ты просишь даром. | те коранъ весь. |
тэ коран весь |
Леп:254 | великїе грѣхи. | ижидъ грѣхъясъ. |
ыджыд грекъяс |
Леп:254 | соболь. | низь. |
низь |
Леп:254 | куница. | серъ. |
сер |
Леп:254 | бѣлка. | уръ. |
ур |
Леп:254 | заяцъ. | кочь. |
кӧч |
Леп:254 | быкъ. | ошъ. |
ош |
Леп:254 | корова. | мосъ. |
мӧс |
Леп:254 | кошка, лошадь. | кань, вовъ. |
кань, вӧв |
Леп:254 | мерин, жеребенокъ. | секиръ, удчанъ. |
сёкыр, уж чань |
Леп:254 | сѣрая лошадь. | рудъ вовъ |
руд вӧв |
Леп:254 | сѣробѣлая лошадь | рудъ ежитъ |
руж еджыд |
Леп:254 | овца, баранъ. | ижъ, межъ. |
ыж, меж |
Леп:254 | баранье мясо, баранина. | межъ яй. |
меж яй |
Леп:254 | лопатка баранины. | пелпонъ межлонъ. |
пельпом межлӧн |
Леп:254 | выдѣланная овчина, | карома ижку. |
керӧма ыж ку |
Леп:254 | свинья, свиньи | порсь, порсъясъ. |
порсь, порсьяс |
Леп:254 | много, мало свиней. | уна, зеля порсъясь |
уна дзоля порсьяс |
Леп:254 | свиньи съѣли, | порсъясь сеисны, |
порсьяс сёйисны |
Леп:254 | поросята. | порспїялъ. |
порсьпиян |
Леп:254 | малыя поросята. | зеля порспїялъ. |
дзоля порсьпиян |
Леп:254 | собака, сука, щенята. | понъ, инъ понъ, кычанъяс понъясъ |
пон, энь пон, кычанъяс понъяс |
Леп:254 | собачья кожа. | понку. |
пон ку |
Леп:254 | собаку бить. | понъесъ песны. |
понйӧс песны |
Леп:255 | собака лаетъ. | полъ увто. |
пон увтӧ |
Леп:255 | собаку зашибъ. | полъесъ варты. |
понйӧс варті |
Леп:255 | сапогъ. | сапогъ. |
сапӧг |
Леп:255 | сапоги | сапогъясъ. |
сапӧгъяс |
Леп:255 | трои сапоги не давать. | кунасъ сапогъясъ инъ сетъ. |
куим сапӧгъяс эн сет |
Леп:255 | итти по сапоги. | мунны сапогъясъ. |
мунны сапӧгъясла |
Леп:255 | скидывать. | човтны. |
чӧвтны |
Леп:255 | надѣнь сапоги да поди. | сапогъясъ дамунъ. |
[…] сапӧгъяс да мун |
Леп:255 | что у тебя худы сапоги? | сапогъясъ кычилсись тенадъ? |
сапӧгъяс кычыльсьыс тэнад? |
Леп:255 | хороши подошвы подъ сапогами. | вуросъ подошваясъ сапогъясъ улынъ. |
бурӧсь пӧдӧшваяс сапӧгъяс улын |
Леп:255 | щляпа черная маленькая | шляпа седъ зеля. |
шляпа сьӧд дзоля |
Леп:255 | рукавица теплые. | кепысьясъ шоныдъ |
кепысьяс шоныд |
Леп:255 | холодныя рукавицы. | кушъ шоныдъ |
куш шоныд |
Леп:255 | серебро золото, мѣдь, желѣзо. | езысъ, зарни, иргонъ, кортъ. |
эзысь, зарни, ыргӧн, кӧрт |
Леп:255 | перстень серебряной, золотой. | чюнкычь, язысь, зарни. |
чунькытш, эзысь, зарни |
Леп:255 | много золота. | уна зарни. |
уна зарни |
Леп:255 | зеленая мѣдь. | вежъ иргонъ. |
веж ыргӧн |
Леп:255 | укладъ. | емдонъ. |
емдон |
Леп:255 | высоко, ниско, гораздо, не гораздо. | жужидъ, ляпкыдъ, зелыцыонъ, зелыцъ. |
джуджыд, ляпкыд, зэлыдӧн, зэлыд ??? |
Леп:255 | поговори со мною. | мойдъ мекодъ. |
Мойд мекӧд |
Леп:255 | пора тебѣ ѣхать. | пора теныдъ мунны. |
Пӧра тэныд мунны |
Леп:255 | какъ далеко? | кинкодъ ило? |
Кин-код ылӧ? |
Леп:255 | куды ѣхать? | кычи мунны? |
Кытчӧ мунны? |
Леп:256 | что не ѣдешъ къ Москвѣ? | мыи те онмумъ Анкаро? |
Мый тэ он мун канкарӧ? |
Леп:256 | видѣлъ ево въ Москвѣ. | Адзили ме сые Канкарыдъ |
Аддзылі ме сійӧс канкарысь. |
Леп:256 | перецъ. | гормогъ. |
гормӧг |
Леп:256 | бѣлой. | ежидъ. |
еджыд |
Леп:256 | тертой. | зыртома. |
зыртӧма |
Леп:256 | олово, свинецъ. | озысь, широе. |
озысь, шырӧс |
Леп:256 | ножикъ. | пуртъ. |
пурт |
Леп:256 | пять пудъ. | видъ пудъ. |
вит пуд |
Леп:256 | безмѣнъ, вѣски. | ошанъ. |
ӧшан |
Леп:256 | коромысло. | карнанъ. |
карнан |
Леп:256 | столъ. | пызанъ. |
пызан |
Леп:256 | скатерть. | торсындора. |
тӧрсян дӧра |
Леп:256 | ставецъ. | бекарь. |
бекар |
Леп:256 | ложка. | люсва. |
люська |
Леп:256 | вилки. | зелыледъ. |
??? |
Леп:256 | ножницы. | ширанъ. |
шыран |
Леп:256 | говядина. | мосъ яй. |
мӧс яй |
Леп:256 | курица, петухъ. | курогъ, айкурогъ. |
курӧг, ай курӧг |
Леп:256 | гусь, гусыня. | возесъ, инь. |
дзодзӧг, энь ??? |
Леп:256 | лебедь. | юсь. |
юсь |
Леп:256 | утица, селезень. | чожъ, чорда. |
чӧж, горда |
Леп:256 | журавль, воронъ, галка, сорока. | тури, курнышъ, чавка, кача. |
тури, кырныш, чавкан, катша |
Леп:256 | голубь, голубка, ворона. | гулю, инъ гулю, рака. |
гулю, энь гулю, рака |
Леп:256 | цыпленокъ, цыплята, орелъ. | пи, пїанъ, кучь. |
пи, пиян, кутш |
Леп:256 | море. | саризь. |
саридз |
Леп:257 | звѣри, звѣрю, зверѣй много. | звѣрьясъ, звѣрлы, уна звѣрлы |
зверъяс, зверлы, уна зверлы |
Леп:257 | медвѣдь, медвѣдица. | ошъ, инъ ошъ |
ош, энь ош |
Леп:257 | волкъ, лисица. | каинъ, ручь. |
кӧин, руч |
Леп:257 | лося убили. | лола вїисны. |
лола виисны |
Леп:257 | роги лосиные. | сюрьясъ лолалонъ. |
сюръяс лолалӧн |
Леп:257 | кожа лосиная. | ку лолалонъ. |
ку лолалӧн |
Леп:257 | за лосьми ходилъ съ собаками, съ пищалью. | лолоборсянъ ветли поньясонъ, и пищаленъ. |
лола бӧрсянь ветлі понъясӧн и пищальӧн |
Леп:257 | замокъ пищальной. | томанъ пищалонъ. |
томан пищальлӧн |
Леп:257 | изъ пищали убилъ. | пищалесъ вїисъ. |
пищальысь виис |
Леп:257 | бобръх, горностай. | мой, чюдморъ. |
мой, чужмӧр |
Леп:257 | губы, языкъ, шея, палецъ. | тырпъясъ, кывъ, силы, певъ. |
тырпъяс, кыв, сьылі |
Леп:257 | стрѣлокъ. | лыись. |
лыйысь |
Леп:257 | кровля, потолокъ. | вевтъ, вотва. |
вевт, войтва (?) |
Леп:257 | баня, мыло, вѣникъ. | пывсянъ, майтовъ, коросы |
пывсян, майтӧг, корӧсь |
Леп:257 | былъ я въ банѣ. | волы ме пывсянынъ. |
вӧлі ме пывсянын |
Леп:257 | печь, бѣлая печь. | пачь, ежидъ пачь. |
пач, еджыд пач |
Леп:257 | здѣлалъ ли ты. | корино те. |
керин-ӧ тэ |
Леп:257 | лавка, драница, лесница. | ловычь, дранецыясъ, содъ. |
лабич, дранечьяс, сод |
Леп:257 | солоница, тынъ. | солалъ той, заругъ |
??? |
Леп:257 | не говори чтобъ тебѣ худо не было. | медъ теныдъ амолъазло. |
мед тэныд омӧль оз ло |
Леп:257 | не знаешь какъ битъ будешь. | онъ тодъ кузи песомалаонъ. |
он тӧд кыдзи песӧма лоан |
Леп:257 | скажи ему такъ. | виставъ сылы сыза |
висьтав сылы сідз |
Леп:257 | поди заранья прочь. | мунъ те возинжигъ ортсо. |
мун тэ водзынджык ортсӧ |
Леп:258 | доколѣ ты не битъ. | кычносъ те абу песома. |
кытчӧдз тэ абу песӧма |
Леп:258 | незамай пусть лежитъ. | инзоплавъ медъ куило. |
эн зоплав, мед куйлӧ |
Леп:258 | что тебѣ за дѣло говорить? | мый тенъ могъ войпо? |
мый тэн мог вӧйпӧ? |
Леп:258 | рукомойник, сито, вилы, котелъ. | кимысканъ, сипожъ, лебынъ, портъ. |
ки мыськан, си пож, лэбын, пӧрт |
Леп:258 | палица, бочка, дуга, шапка. | паличь, аща, мегыръ, юръ кишодъ. |
палич, аша, мегыр, юркышӧд |
Леп:258 | топоръ, дрова, сѣно, дровни. | теръ, песъясъ, тырынъ, пудоидъ. |
чер, песъяс, турун, пу додь |
Леп:258 | видѣлъ я во снѣ что грабили. | адзили ме вотонъ ежмалиснылъ. |
аддзылі ме вӧтӧн: ыжмалісны |
Леп:258 | здороволи спалъ, начевалъ? | визя оланъ узинъ, воинъ? |
видза олан узин, воин? |
Леп:258 | здорово ли ты живешъ? | визяо те оланъ? |
видза-ӧ тэ олан? |
Леп:258 | какъ тебя Богъ милуетъ? | енъ милуй то, или юздо? |
ен милуйтӧ али юздӧ? |
Леп:258 | откудова ты нынѣ приѣхалъ? | вытысь те оны воин? |
кытысь тэ ӧні воин? |
Леп:258 | изъ котораго города? | икодЪ карысь? |
И код карысь? |
Леп:258 | какъ тебя зовутъ? | кузи тено шуоны. |
Кыдзи тэнӧ шуӧны? |
Леп:258 | а отца твоего какъ зовутъ? | даайто тенгинъ кузи шуоны? |
Да айтӧ тэнсьыд кыдзи шуӧны? |
Леп:258 | по чьему ты приказу ѣдешъ сюды? | кинъ те токъ кузя воинъ татчи? |
Кин тэ тшӧк кузя воин татчӧ? |
Леп:258 | естьли у тебя отпускная? | выимо тенадъ леземъ? |
Выйим-ӧ тэнад лэдзӧм? |
Леп:258 | и ежели есть, то ты съ нею поди къ боярину. | атоко выимъ, и те сыонъ лунъ шыаясъордо. |
А то кӧ выйим, и тэ сыӧн мун шыаяс ордӧ. |
Леп:259 | да ты здѣсь хочешъ торговать, мли куда инуды ѣдешъ? | дататонъ те гажалоно вузасыны оликытче мудсолао мунанъ? |
Да татӧн тэ гажалан-ӧ вузасьны, али кытчӧ мукӧдлаӧ мунан? |
Леп:259 | чего спрашиваешъ? | мыи юрлан? |
Мый юалан? |
Леп:259 | молотокъ, замокъ. | молотторъ, томокъ. |
Молоттор, томан |
Леп:259 | храмъ олтарь, трапеза. | витко, вовтарь, трапезда |
вичко, вӧлтар, трапеза |
Леп:259 | колокольня, колоколъ, колокола. | жинъянъоръ, жинъянъ, жинъянъясъ. |
жыннянъюр, жыннян, жыннянъяс |
Леп:259 | изба, клѣть, сѣни. | керка, кумъ, вочь. |
керка, кум, водз |
Леп:259 | вино, пиво, медъ. | кырынва, суръ, ма. |
курыдва, сур, ма |
Леп:259 | огонь, снѣгъ, земля, трава, дерево. | би, лонъ, ма, турынъ, пу. |
би, лым, ма, турун, пу |
Леп:259 | лопатка, камень, огородъ. | знуръ, язъ, почисъ. |
зыр, из, потшӧс |
Леп:259 | рожь, ячмень, овесъ, пшеница. | руззакъ, идъ, зоръ, шобды. |
рудзӧг, ид, зӧр, шобді |
Леп:259 | серпъ, косить. | тарла, ичкынъ. |
чарла, ытшкыны |
Леп:259 | лѣто, зима, весна, осень. | гожемъ, товъ, тулысъ, аръ. |
гожӧм, тӧв, тулыс, ар |
Леп:259 | рѣка, ледъ. | ю, и, |
ю, йи |
Леп:259 | лодка, вода, весло. | пыжъ, ва, пелысъ. |
пыж, ва, пелыс |
|